طوطی بزرگ اسکندر همان طوطی سبزطوق دار یا شاه طوطی پرندهای از خانواده طوطیان است كه خیلی باهوش و سخنگویی بسيارخوب وكم تحرك اما بسیار پر سرو صداست در اروپا در ماه فوریه لانه سازی وجفت يابي می کند.قدرت باروری ان می تواند تا 25 سالگی دامه داشته باشد.
طول75- 85 سانتی متر شامل دم که در پرنده نر دم حدود 36 تا40سانتيمتر می باشد.
وزن:250تا300 گرم بسته به نوع تغذيه و پراكندگي جغرافيايي
جوجه ها یا پرندگان نابالغ: شبیه به پرنده ماده هستند اما با دم کوتاه تر، و عنبیه مایل به خاکستری ، پرهای بلوغ در طول سال سوم و حتی سال دوم ظاهر میشوند. شناخت جنسيت انهااززمانيكه پرهاي اوليه شان درميايدممكن است
خاستگاه: در سرتاسر شبه جزیره هندوستان ، نپال ، پاکستان، بنگلادش، و نیز سری لانکا ، برمه ، تایلند، کامبوج، لائوس، ویتنام و جزایر اندامن خلیج بنگال وبطورمهاجردرمناطق جنگلي ايران واذربايجان (مدت زيادي است كه درشمال تهران(تجريش واقدسيه وسعداباد)تعدادي شاه طوطي رهاشده اند امادرهمين مدت تعداد شان دراين منطقه بسيارزيادشده ودربالاي درختان مرتفع ياساختمانهاي قديم لانه سازي كرده وبطورطبيعي تكثيرشده اند بطوريكه هروقت گذرتان به اين اطراف بيافتدصداي اين نوع طوطي زيبارابيشترازساير پرندگان ميشنويدودر پاركها روي زمين خرامان درحال پيداكردن غذاهستند .
وضعیت: در حد متعارف در سرزمین های پست در منطقه وسیعی به وسعت بیش از 2000 کیلومتر در هیمالیا، تعداد انها درهندوسریلانکابه علت شكاربي رويه (زيرادربعضي كشورهابه عنوان افت مزارع شناخته ميشوند) رو به کاهش است.
پرورش: تا سال ۱۹۷۰ به طور مرتب از خارج وارد می شد. امروزه در استرالیا کاملا جا افتاده و ارزش زیادی دارد و در جاهای دیگر ارزش و اعتبار کمتری دارد.وامادرايران اين طوطي جايگاه خاص وافسانه اي دارد وازديربازدرقصه هاي شيرين ايراني ازاين پرنده به عنوان طوطي شكرشكن وسخگويادميشودوبه خاطرزيبايي ظاهري وتوناليته كامل رنگ بدن اين طوطي وسريع دست اموزشدن وسخنگويي واضح جزومحبوبترين طوطي ها(علي الخصوص نوع نراين پرنده)درايران به حساب مي ايد
لانه سازي: ساختمان های فلزی و یا مشبک ، انواع لانه هاي چوبی به راحتی توسط منقار قوی پرنده تخریب می شوندبهتراست ازانواع پلاستيك خشك كه براحتي شكسته نميشوندوسمي هم نيستندبراي ساخت لانه انهااقدام كرد.
تعداد تخم ها۲ تا ۴ عدد وزمان خوابیدن روی تخم ها حدود ۲۴ روز ومدت اقامت پرندگان جوان در اشیانه حدود ۷ هفته ميباشد
تعيين جنسيت شاه طوطي : نرها طوق به دورگردن دارند كه اززيرنوك مشكي وبه پشت گردن كه منتهي ميشودبتدريج صورتي و قرمزرنگ ميشودوروي بالهايشان پرهاي قرمزرنگي دارندكه سطح وسيعي ازبال راشامل ميشودو اما ماده ها فاقد طوق گردن بوده و دم انها اندکی کوچکتر است ولي مانند نرها روي بالشان پرهاي قرمزدارند .
مشخصات : 85 سانتیمتر با احتساب دم که طول آن در پرنده نر به 36 سانتیمتر می رسد . پرندهاي ست به رنگ سبز مشخص ، با دم خيلي دراز و دم تيز ، بالهاي نوكتيز و منقار قرمز قلاب مانند . در جنس نر، نوار سياهي از بخش زيرين منقار جدا شده و در پشت گردن به نوار قرمز مایل به صورتی امتداد یافته و یک طوق کامل گردنی ایجاد می کند . شباهت زیادی به طوطی طوق صورتی دارد اما نسبتا از آن بزرگتر و پرجثهتر است ؛ سرش بزرگتر و منقاری قطورتر دارد . بارزترین مشخصه آن لکه قرمز رنگ روی شانههاست که آن را به خوبی از طوطی طوق صورتی متمایز می سازد . پرنده ماده دم کوتاهتری دارد و فاقد طوق گردنیست که در این حالت ممکن است با جنس ماده طوطی طوق صورتی اشتباه گرفته شود ، اما رنگ سبز تیره ، جثه بزرگتر ، دم بلندتر و لکه قرمز شانهها آن را از پرنده مزبور متمایز می سازد ؛ پرنده نابالغ شبیه به پرنده ماده است با دمی کوتاه تر و عنبیه چشم مایل به خاکستری ( عنبیه چشم در پرنده بالغ سفید است )، پرهای بلوغ در طوطی بزرگ اسکندر در سال سوم و گاها در سال دوم ظاهر میشوند .
زیستگاه شاه طوطي ها: باغها ، ميوهزارها ، پاركها و كشتزارها با درختان بلند و کهنسال .
پراکندگی :زيستگاه هاي اصلي شاه طوطی از شبه جزيره هندوستان تا برمه و ويتنام و تايلند و نواحي مختلفي در آفريقا را دربرمي گيرد . جمعيتهايي كه از طوطيهاي قفسي فراري نتيجه شده اند ، به حالت وحشي در بسياري از شهرهاي بزرگ ايران دیده شدهاند . آمار پراکندگي طوطي ها در تهران به ترتيب کاخ موزه، بوستان و فرهنگسراي نياوران با بيشترين تعداد و بعد از آنها باغ وزارت کشاورزي، کاخ موزه سعدآباد، پارک هاي جمشيديه، ملت و ساعي واقدسيه وزعفرانيه در شمال شهر و همچنين فرهنگسراي اشراق، فضاي سبز پادگان هاي نيروي هوايي و قصر فيروزه در شرق و درختان سفارت انگليس، روسيه و کاخ موزه گلستان و پارک شهر در نقاط مرکزي شهر محل هاي اصلي زيست شاه طوطي هاي آزاد در تهران هستند. اما کارشناسان آزمايشگاه پرندگان بخش تحقيقات وزارت جهاد و کشاورزي، مقاله ارزشمندي در يکي از مجلات انگليسي زبان در خصوص شاه طوطي هاي تهران و تعداد تقريبي آنها به چاپ رسانده اند که در آن مشاهده طوطي هاي آزاد در ايران منحصر به موارد بسيار معدودي در بوشهر و بندرعباس و همچنين تعداد قابل ملاحظه اي در تهران و کرج شده است افزون بر اينها طوطي هاي آزاد در عمارت هشت بهشت قزوين و باغ ملي مشهد نيز خانه سازي كرده اند ازدياد جمعيت طوطيان تهران و حضور و سازگاري شان در محيط پرسر و صداي شهري علت هاي مختلفي دارد که مهم ترين آن مي تواند طولاني شدن فصل گرما و افزايش نسبي دما در فصل زمستان باشد. همچنين داشتن پاهايي با دو انگشت رو به جلو و دو انگشت رو به عقب و منقار نيرومند قلاب شکل، باعث شده طوطي به راحتي دور از دسترس انسان و در محيط هاي داراي درختان بلند و کهنسال (امثال کاخ ها و بوستان هاي قديمي تهران) زندگي کرده و به تخم گذاري بپردازد . ازدياد جمعيت طوطيان تهران و حضور و سازگاري شان در محيط پرسر و صداي شهري علت هاي مختلفي دارد که مهم ترين آن مي تواند طولاني شدن فصل گرما و افزايش نسبي دما در فصل زمستان باشد.از طرفي اين عامل، توانايي نشستن روي زمين و ديوار و بام خانه ها را از آنان سلب کرده و در نتيجه به يکي از مهم ترين علت هاي بقا و آسيب ناپذيري و به قفس افتادنش منجر شده است. از ديگر سوي عمر طولاني شاه طوطي که گاه به پنجاه سال يا بيشتر مي رسد نيز از جمله دلايل جالب و تامل برانگيز در ماندگاري و حفظ اين پرنده بر روي درختان تهران است. آمار تقريبي کارشناسان بخش تحقيقات وزارت کشاورزي از حضور بیش از هزار عدد طوطي در تهران خبر مي دهد. وجود اين تعداد طوطي آزاد با توجه به يکجانشيني و مهاجر نبودن طوطي ها و شرايط متغير آب و هوايي تهران (تابستان هاي گرم و زمستان هاي سرد) عجيب و قابل توجه است .صرف نظر از اختلاف جثه دو پرنده(شاه طوطی و طوطی سبز معمولی)، تنها تفاوتی که از لحاظ وضعیت پرها می توان بین این دو طوطی قائل شد ان است که طوطی های الکساندرین (شاه طوطی) بر روی شانه خود نقاط قرمز رنگی دارندولي درطوطي سبزطوق صورتي اين لكه هامشاهده نميشودروش تعيين جنسيت طوطي هاي طوق صورتي (ياملنگو)نيزهمانندشاه طوطي هاميباشد.
بطوركلي اگربدنبال مونسي باوفاوباهوش وسخنگووزيبا دربين پرندگان زينتي هستيدشاه طوطي دقيقاهمان پرنده موردنظرشماست(البته ازنظررده بندي وقيمت بعدازكاسكو) اگربتوانيدجوجه شاه طوطي رااززمان كركي بودن نگه داري كنيد(البته دراين سن احتمال مرگ وميرزياداست ونيازبه رسيدگي زيادهمانندنوزاد انسان تازمانيكه خودش غذاخورشود دارد)كه معمولادرفصل بهاروتابستان ميتوانيد براحتي خريداري كنيد علاوه براينكه شماراجفت جدانشدني خودخواهددانست وضوح سخن گويي وتعدادكلماتي كه ازشمايادميگرد بيشتروصداهاي گوشخراش راكمترتقليدميكندوميتوانيد اورابه ماننديك خميرهرطوري كه ميخواهيدباربياوريد طوري كه ماننديك اسباب بازي باهوش بسيارفرمانبرومفرح باشدوبه شمااطمينان ميدهم هماننديك عضوخانواده برايتان عزيزخواهدشد
تربیت واموزش شاه طوطی
تربیت واموزش واهلی کردن شاه طوطی همانندکاسکوبه صبروحوصله نیازداردالبته مدت رام کردن شاه طوطی بسیارکوتاهتراززمان اهلی کردن کاسکومیباشد.باشاه طوطی جوان (اگربالغ شده اش راخریده اید)همانندیک بچه 5تا6ساله رفتارکنیدوسعی کنیداطمینانش راجلب کنید(بادادن غذاومیوه و..بادست)بعدازرام شدن شاه طوطی مرحله سخنگویی اوست که اگرباحوصله کلمات رابرایش تکرارکنیدخیلی سریع به حرف میاید.سعی کنیدشاه طوطی راعلاوه برسخنگوکردن بازیگوش هم باربیاوریدچراکه این پرنده قدرت فوق العاده ای برای انجام حرکات اکروباتیک دارد.بازیگوش کردن شاه طوطی همراه باسخنگویی جذابیت این پرنده راصدچندان میکندسعی کنیدطوری اوراتربیت کنیدکه ازشماحرف شنوی داشته باشدمثلااگربه اومیگوییدبیاهرجاکه باشدپروازکندوروی شانه یادست شمابیشیند(طوطی هابه نشستن روی شانه یاسرصاحب خودعلاقه زیادی دارندودراین حالت بیشترین احساس ارامش وامنیت رادارند)ووقتی به اومیگوییدبروتوبه راحتی به داخل قفسش برود.قفس پرنده راجایی بگذاریدکه هم ارتفاع باچشمان شما ونزدیک محل نشستن شماباشدتاهم ازبودن کنارشمالذت ببردوهم باتقلیدصداوحرکات زیباشمارابوجداوردوهمچنین باگرفتن میوه وغذاازدست شما اطمینانش بیشترجلب شوداگرغذای خودتان مرغ است استخوان ران مرغ رابه شاه طوطی بدهیدتاکمبودپروتین وکلسیم بدن اوجبران شودوهمچنین تامدتی سرگرم بماندبه اوهمیشه میوه تازه ودانه هایی مانندپسته وبادام زمینی بادست بدهیدشاه طوطی به ذرت تازه نیزعلاقه زیادی داردومقدارزیادی کمبودهای ویتامین پرنده راجبران میکند.جیره غذاییش راکامل وخشک وجیره میوه اش راتازه دراختیارش قراردهید.
ازاعمال زوربرای تربیت ورام کردن شاه طوطی امتناع کنیدچراکه شاه طوطی برعکس کاسکوبازور وجبر وهمینطورگرسنه گذاشتن سریع رام میشودولی مانندبچه ای که ازترس پدرش غذامیخوردیادرس میخوانددراولین فرصت تلافی میکندوگازجانانه ای ازشما میگیردویاشروع به خرابکاری وسایل خانه میکندودراولین فرصت که پیداکندفرارمیکندوهمچنین ممکن است دچارپرکنی شود.بهترین سن برای خریدشاه طوطی همانطورکه گفته شدزمان جوجه کرکی بودن است ولی دراین سن بسیاراسیب پذیروضعیف میباشدودربرابربیماریها بسیارضعیف است ونگه داری ازان به توجه ورسیدگی زیادنیازداردولی درعوض جوجه شاه طوطی بسیاررام بارمی ایدوسخنگوشدنش سریعتروکلماتی که میگویدواضحترخواهدبودوصداهای گوشخراش راتقلیدنمیکندوهمچنین شماسن دقیق انرامیدانید.
سعی کنیداگرجوجه کرکی پیدانکردیددربین شاه طوطی هاجوانترین وارام ترین(ارام بودن طوطی راباکسل بودن وگوشه گیری اشتباه نگیرید)طوطی راانتخاب کنیدسعی کنیددرهنگام خریدطوطی راانتخاب کنیدکه اراسته ترین پرهاراداردوهیچ نشانه ای ازبیماری دراودیده نمیشودهیچ غذایی به دوردهانش نچسبیده ودرقسمت معقدهیچ مدفوعی نچسبیده به چشمانش دقت کنیدودستتان راجلوی چشمانش حرکت دهیدوببینیدواکنش داردیاخیرو درهردوطرف سرپرنده به ارامی بشکن بزنیدوببینیدواکنش نشان میدهدیانه (ارام بودن بعضی ازپرندگان بیماربخاطرضعف بینایی یاشنوایی اوست) درکف قفس به مدفوع پرنده دقت کنیدکه ابکی یاخونی نباشدپرنده ای که دربعضی قسمتهای تنش پرنداردرابه هیچ وجه انتخاب نکنیدچراکه پرکنی اوبه زودی مخصوصاباجابه جاشدن به خانه جدیدشدت میگیردودرمانش به این راحتی هانیست.بادست به اویکه تخمه بدهیدوازبالای قفس سرش رابخارانیداگرشاه طوطی ارام بودوحرکت تهاجمی نداشت بهترین گزینه برای خریداست سعی کنیدبایک دامپزشک ماهردرامرپرندگان وطوطی هامشورت کنیدویک شناسنامه برای ویزیت ماهیانه طوطی ازدامپزشک بگیرید
درسن 8تا10 سالگی برای شاه طوطی یک جفت ازنژادخوب بگیریدچراکه درسن بلوغ درصورت کم توجهی به پرنده دچارپرکنی خواهدشدبهتراست باتهیه جفت برای اوبه تکثیرازان بپردازیدودربین جوجه هایکی رابرای تربیت انتخاب کنیدالبته توجه داشته باشیدشاه طوطی هادرمکانهای بزرگ مانندباغهابه راحتی خانه سازی وجفت گیری میکنندولی دراسارت درصورتیکه اهلی شده باشنددرقفسهای بزرگترباگذاشتن لانه وامکانات لازم جوجه کشی ازانها ممکن والبته کمی سخت میباشد(درزمان جفت گیری وتخم گذاری تاپایان این دوره طوطیها کم یاکاملاازحرف زدن میافتندوحالت تهاجمی پیدامیکنند)